Liệu bạn có biết các thuốc gây tổn thương gan nặng nếu dung sai

10/2018 | 1180

ALOTHUOC247.COM-->> LIỆU BẠN CÓ BIẾT CÁC THUỐC GÂY TỔN THƯƠNG GAN NẶNG NẾU DÙNG SAI?<<

THUỐC NÀO GÂY ĐỘC CHO GAN?

I. TỔNG QUÁT

 Tổn thương gan do tác dụng không mong muốn của thuốc gây ra ở nhiều mức độ khác nhau. Nhiều kết quả nghiên cứu lâm sàng cho thấy rằng  đã có nhiều tổn thương gan do quá trình điều trị đã dùng một hoặc kết hợp nhiều thuốc để điều trị gây ra....  khi bị  nhiễm HIV kèm viêm gan C B thì nguy cơ tổn thương gan càng cao

ALOTHUOC247.COM-->> LIỆU BẠN CÓ BIẾT CÁC THUỐC GÂY TỔN THƯƠNG GAN NẶNG NẾU DÙNG SAI?<<

THUỐC NÀO GÂY ĐỘC CHO GAN?

I. TỔNG QUÁT

 Tổn thương gan do tác dụng không mong muốn của thuốc gây ra ở nhiều mức độ khác nhau. Nhiều kết quả nghiên cứu lâm sàng cho thấy rằng  đã có nhiều tổn thương gan do quá trình điều trị đã dùng một hoặc kết hợp nhiều thuốc để điều trị gây ra. Nhiều nhóm thuốc có nguy cơ cao làm tổn thương gan gồm có thuốc điều trị lao , thuốc trị tiểu đường , thuốc điều trị nấm , ……..Vấn đề này không chỉ do tương tác thuốc với thuốc mà còn do thuốc với tuổi, giới, và cả thể trạng của bệnh nhân .

Những ca đã có bệnh nền về gan thì dễ bị ngộ độc thuốc hơn bệnh nhân bình thường khác. Có nhiều bằng chứng lâm sang ghi nhận là có sự tương tác giữa thuốc và bệnh ở bệnh nhân đồng nhiễm virus gây viêm gan như HBV và HIV hay HCV và HIV.

 

II.NGỘ ĐỘC GAN DO THUỐC GÂY RA NHƯ THẾ NÀO

Tổn thương gan do thuốc diễn tiến từ nặng đến nhẹ, từ không đặc hiệu đến viêm gan cấp , viêm gan mãn , suy gan cấp , bệnh đường mật kéo dài , ngay cả xơ gan và ung thư gan. Ngoài ra, thuốc có thể gây ra gan thấm mỡ , u hạt gan , trong một số trường hợp xảy ra bệnh phospholipid , hay hội chứng Budd-Chiari.

 

*Các nhóm thuốc  có nguy cơ gây độc gan: 

Thuốc

Điều trị

Gây bệnh gan

Acetaminophen

Giảm đau,hạ sốt       

Viêm gan

Anabolic steroids

Giúp tăng trưởng cơ

U gan

Chlorpromozine (Thorazine)

Bệnh tâm thần          Giả

xơ gan mật nguyên phát

Cimetidine(Tagamet)

Bệnh viêm lóet dạ dày

Viêm gan cấp và bệnh đường mật

Ciprofloxin

Kháng sinh

Viêm gan mật

Clindamycin(Cleocin)           

Kháng sinh    

Viêm gan cấp

Cocaine          

Tâm thần

Viêm gan cấp

Corticosteroids(Prednisone)

Kháng viêm

Gan thấm mỡ

Coumadin

Bệnh máu

Viêm gan cấp và bệnh đường mật

                       

Cyclosporine A                     

Ức chế miễn dịch

Bệnh đường mật

Diazepam (Valium)  

Thuốc ngủ

Viêm gan cấp và bệnh đường mật

Erythromycin estolate

Kháng sinh

Bệnh đường mật

Estrogens và androgens

Kích thích tố sinh dục

U gan

Halothan       

Gây mê          

Viêm gan cấp và mãn

Ibuprofen      

Giảm đau

Viêm gan cấp

INH

Bệnh lao

            Viêm gan

Methotrexate

Viêm khớp

Xơ gan

Methyldopa(Aldomet)        

Cao huyết áp

Viêm gan tự miễn

Metronidazole (Flagyl)

Kháng sinh    

Viêm gan cấp

Naproxen(Anaprox)

Giảm đau

Viêm gan cấp và bệnh đường mật

Omeprzole

Lóet dạ dày

Viêm gan

Thuốc ngừa thai uống         

Ngừa thai

U gan

Phenytoin     

Chống co thắt

Viêm gan cấp

Rosiglitazone(Avandia)

Tiểu đường

Suy gan

Salicylates(Aspirin)

Giảm đau      

Viêm gan cấp ,mãn

Tamoxifen

Ung thư vú

Viêm gan cấp

Tetracycline  

Kháng sinh

Gan thấm mỡ

 

 

ALOTHUOC247.COM-->> LIỆU BẠN CÓ BIẾT CÁC THUỐC GÂY TỔN THƯƠNG GAN NẶNG NẾU DÙNG SAI?<<

 

1.LÀM SAO BIẾT GAN BỊ TỔN THƯƠNG DO THUỐC

Nhiều nhà lâm sàng  cho rằng  Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh gan do thuốc thường không đặc hiệu . Tổn thương gan do thuốc có thể chỉ biểu hiện bằng một hoặc nhiều hơn sự bất thường của chỉ số sinh hóa . Phần lớn tăng men gan do thuốc không triệu chứng và không tiến triển . Có ít ca bị suy gan đột ngột đưa đến tử vong hay phải ghép gan . Nhìn chung Phần lớn có triệu chứng giống viêm gan cấp , viêm gan mãn hay bệnh đường mật . Tiến triển vàng da thấy được trên lâm sàng (bilirubin >3mg/dl) kèm theo sự tăng men gan cho tiên đóan tổn thương gan rất nặng.

 2.CÁC DẠNG NGỘ ĐỘC GAN DO THUỐC:

Tổn thương gan do thuốc có thể phân lọai: tổn thương tế bào gan, tổn thương đường mật , hoặc tổn thương phối hợp cả hai. Có nhiều lọai thuốc không chỉ gây tổn thương đơn độc mà gây tổn thương phối hợp. Những thuốc gây tổn thương gan có đặc điểm cho biết thời gian khởi phát bệnh , tần số , tiến triển bệnh , lọai ngộ độc gan . Tổn thương gan do thuốc thường có đặc điểm giống bệnh lý tự miễn.

 III. CÁCH NÀO NHẬN BIẾT TỔN THƯƠNG GAN DO THUỐC

Thực tế việc Chẩn đóan tổn thương gan do thuốc thường dựa trên hòan cảnh bệnh và kinh nghiệm lâm sàng của bác sĩ. Xử lý ca bệnh thường là ngưng dùng thuốc gây độc gan. Đánh giá mô học của gan để biết mức độ tổn thương gan.

Dấu hiệu xem xét đánh giá thường dựa vào:

_Đặc điểm khởi phát bệnh

_Vàng da bất ngờ

_Sinh thiết gan để biết mức độ tổn thương gan

_Men ALT tăng hơn gấp 3 lần bình thường

_Tuổi , phái tính , thuốc dùng , yếu tố p 450

 

IV. CÁC YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐỐI VỚI BỆNH GAN DO THUỐC:

 _Tuổi

_Phái tính

_Liều lượng và thời gian dùng thuốc

_Chế độ dinh dưỡng

_Sự sử dụng cùng lúc nhiều thuốc

_Uống rượu

_Dạng BÀO CHẾ của thuốc

_yếu tố di truyền

Có một số thuốc tăng nguy cơ gây độc đặc biệt đối với người TRÊN 50 tuổi. Một số THUỐC GỒM valproic acid , Erythromycin thường gây độc cho gan ở trẻ em, valproic acid thường gây độc ở trẻ em có rối lọan về di truyền ti lạp thẻ. Phenytoin hiếm khi gây độc đặc biệt cho gan trừ khi dùng hơn 6 tuần. Đa số thuốc, nữ thường BỊ ảnh hưởng nhiều hơn là nam.

 V. TẠI SAO CẦN CHÚ Ý ĐẶC BIỆT ĐỐI VỚI CÁC THUỐC SAU

 1.ACETAMINOPHEN :

Thuốc gây độc cho gan PHỤ THUỘC liều sử dụng. Khi điều trị cần chú ý xem xét liều lượng gây độc cho gan. Với liều nhỏ hơn 2-3 g/ngày acetaminophen thấy an tòan và bệnh nhân chịu đựng được . LIỀU TRÊN 4G = 8 VIÊN PARACETAMOL 500 MG ĐÃ GÂY VIÊM GAN CẤP. NẾU dùng đường uống với liều lớn hơn 10-15 g TƯƠNG ỨNG TRÊN 20 VIÊN PARACETAMOL 500 MG sẽ đưa đến tổn thương gan nặng thường sẽ tử vong, liều này dùng khi có ý định tự sát. Tổn thương gan do acetaminophen là dạng phổ biến của bệnh gan do thuốc , đặc biệt hơn là dạng duy gan cấp , thường thấy ở bệnh nhân ở Mỹ. Nồng độ men gan transaminase ở bệnh nhân ngộ độc acetaminophen thường lớn hơn 5.000 UI/l.

Ở người nghiện rượu , TỔN THƯƠNG gan NGAY LIỀU ĐIỀU TRỊ, vì vậy phải cẩn TRỌNG khi dùng acetaminophen cho người nghiện rượu , ĐẶC BIỆT không dùng nước uống có cồn để uống acetaminophen VÌ LÀM TĂNG NGUY CƠ TỔN THƯƠNG GAN.

2.ISONIAZIDE(INH)

Từ giữa thế kỷ 20 , INH là thuốc điều trị chính cho bệnh lao. Sự tăng men gan sau vài tuần điều trị lao khỏang 10-20% bệnh nhân dùng INH. Men gan TĂNG ở mức vừa phải và không liên quan dấu hiệu hay triệu chứng bệnh gan. NHIỀU CA tăng men gan tiếp tục dùng INH vẫn chịu đựng được và có thể sau đó men gan lại trở về gần bình thường . Nếu có tăng men gan , ngưng dùng INH thì men gan trở về bình thường trong vòng 1---4 tuần . Tuy nhiên vẫn có ít bệnh nhân khi dùng INH có thể suy gan cấp ( có thể xảy ra khỏang 0,1 %---2% bệnh nhân).

Bệnh nhân TRÊN 50 tuổi nguy cơ bị viêm gan khi dùng INH RẤT CAO , bệnh nhân trẻ em ít khi có tổn thương gan xảy ra. Bệnh nhân nữ NHẠY CẢM VỚI ĐỘC TÍNH hơn nam. Khi điều trị nên theo dõi kỹ , để phát hiện viêm gan do INH để ngưng điều trị kịp thời tránh ảnh hưởng nặng cho gan . Đặc điểm tổn thương gan do INH gây ra:

_ Men ALT tăng nhẹ:

.Xảy ra khỏang 10-20% bệnh nhân

.Xảy ra khỏang 2 tháng điều trị

.Phần lớn có thể khỏi được mà không cần ngưng INH

_ Tổn thương gan trầm trọng với vàng da:

.Xảy ra khỏang 1% bệnh nhân

.Xảy ra khỏang 2% ở bệnh nhân trên 50 tuổi

.Xảy ra ở nữ nhiều hơn nam

_Suy gan tối cấp:

.Xảy ra 10% bệnh nhân đang vàng da

.Tiếp tục điều trị khi gan đang viêm nặng

.Có thể phục hối nếu bệnh nhân không tử vong

Nguy cơ ngộ độc INH càng tăng ở bệnh nhân nghiện rượu.

3.HỢP CHẤT THUỐC CÓ NGUỒN GỐC TỪ CÂY CỎ VÀ VITAMIN A:

Nhiều sản phẩm thuốc từ THẢO DƯỢC CŨNG có thể gây độc cho gan vì sự chế biến thường không theo một tiêu chuẩn NÀO cả. KHÓ CÓ THỂ xác định tổn thương gan do thảo dược, TRỪ KHI có sự khai báo của bệnh nhân về thảo dược đã sử dụng.

A.KAVA-KAVA

Kava là cây cùng dòng họ với cây tiêu . Từ nhiều thế kỷ qua thường được dùng làm nước uống để điều trị lo lắng , mất ngủ và những triệu chứng tiền mãn kinh ở dân vùng đảo Nam Thái bình Dương. Nhiều CA suy gan cấp và đưa đến tử vong do Kava đã ĐƯỢC GHI NHẬN ở châu Âu và Mỹ. Độc cho gan có thể do phương pháp chiết xuất kava từ rễ của cây.Theo cổ điển , chiết xuất được làm bằng cách ngâm rễ cây vào nước và hòa tan với DẦU dừa. Ngày nay người ta dùng ethanol hay acetone để pha chế nên gây độc cho gan DO TỒN DƯ DUNG MÔI CHIẾT.

Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh gan thường xuất hiện trong vòng vài tuần đến 4 tháng sau khi bắt đầu dùng kava. Ở nhiều bệnh nhân chỉ có duy nhất dấu hiệu tăng men gan . Tuy nhiên ở vài CA suy gan cấp , VÀ CÓ THỂ TỬ VONG

B.VITAMIN A (RETINOL)

Uống vitamin A quá LIỀU CŨNG gây ngộ độc đưa đến xơ gan với báng bụng và tăng áp lực tỉnh mạch cửa. ĐẶC BIỆT Uống thường xuyên liều lớn vitamin A (>25.000 đơn vị /ngày) có thể gây ngộ độc mãn tính và tổn thương gan. MỨC ĐỘ Tổn thương gan NẶNG NHẸ TÙY VÀO liều DÙNG và thời gian sử dụng. Nhiều CA bệnh gan do vitamin A gây ra có khi không ĐƯỢC CHẨN ĐOÁN SỚM, chỉ khi bác sĩ lâm sàng thấy có hiện tượng bệnh nhân dùng vitamin A kéo dài kèm viêm gan mỡ, tăng áp lực tỉnh mạch cửa. Người nghiện rượu nguy cơ càng cao. Hình ảnh lâm sàng của bệnh là khởi phát của xơ gan với báng bụng , tăng áp lực tĩnh mạch cửa ,GIÃN tỉnh mạch thực quản, NGUY CƠ TỬ VONG RẤT CAO! TỈ LỆ 70% bệnh nhân CÓ MEN GAN TĂNG, tăng nhẹ phosphatase kiềm , thỉnh thỏang có tăng nhẹ bilirubin TUY NHIÊN, Ở bệnh nhân không ngộ độc vitamin A thường có giảm albumin và giảm prothrombin .

 

->> LIỆU BẠN CÓ BIẾT CÁC THUỐC GÂY TỔN THƯƠNG GAN NẶNG NẾU DÙNG SAI?<<

 

VI. LIỆU BỆNH NHÂN NHIỄM HIV VÀ SIÊU VI B HOẶC SIÊU VI C CÓ TĂNG NGUY CƠ TỔN THƯƠNG GAN

THẬT KHÓ TIÊN LIỆU những độc tính do thuốc gây TỔN THƯƠNG gan ở bệnh nhân HIV TRONG SUỐT quá trình điều trị bệnh. Những CA này thường liên quan bệnh gan do rượu , gan thấm mỡ , viêm gan mãn tính B , C và bệnh gan do độc tính thuốc điều trị. CẢ ba lọai thuốc điều trị HIV: Pis, NRTIs, NNRTIs đều gây độc gan. Tình huống càng khó khăn phức tạp khi phải điều trị kèm viêm gan B , C. Tuy nhiên việc điều trị cần thiết để tránh cho bệnh nhân không tử vong do xơ gan.

Bệnh nhân nhiễm HIV có nhiễm HCV RẤT dễ TỔN THƯƠNG gan do thuốc , bệnh nhân nhiễm HCV có nhiễm HIV càng thúc đẩy HCV phát triển và dễ xơ gan , bệnh nhân dễ bị xơ gan hơn nhiễm HCV một mình. Những CA này rất dễ ngộ độc thuốc chẳng hạn acetaminophen… và khi dùng rượu rất dễ ngộ độc VÌ KHẢ NĂNG ĐÀO THẢI CỦA GAN GIẢM ĐI ĐÁNG KỂ DO ĐÓ dễ đưa đến xơ gan và NGUY CƠ tử vong RẤT CAO.

SỰ HÀI LÒNG CỦA KHÁCH HÀNG LÀ ĐỘNG LỰC ĐỂ The Medcos SUBRI ALOTHUOC247.COM HOÀN THIỆN VÀ PHÁT TRIỂN. GỌI NGAY ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN MIỄN PHÍ

NHÀ THUỐC 36 ENLIE 

Địa chỉ: 493 QL 1K, NỘI HOÁ 2, BÌNH AN, DĨ AN, BÌNH BƯƠNG

Email: phamhoangsanh.ds@gmail.com

Hotline: 0886759419-0946 617 267


(*) Xem thêm

Bình luận
0946617267 | phamhoangsanh.ds@gmail.com
" "